Międzynarodowy Dzień Lokatora obchodzony był także w innych krajach Europy. 6 października w Brukseli odbyła się konferencja „Godne i dostępne mieszkalnictwo w europejskich miastach”.
Organizatorem spotkania była Międzynarodowa Unia Lokatorów (IUT) zrzeszająca ruchy lokatorskie z całego świata. Tym razem, po raz pierwszy w europejskich obchodach święta najemców mieszkań, wzięła udział także delegacja z Polski. Poniżej prezentujemy relację Piotra Ciszewskiego, który na konferencji reprezentował polskie organizacje lokatorskie.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele organizacji broniących praw lokatorów z kilkunastu państw Europy. Polskę reprezentowali delegaci Warszawskiego Stowarzyszenia Lokatorów i krakowskiego Polskiego Zrzeszenia Lokatorów.
Otwierając konferencję przewodniczący IUT Sven Carlson ze Szwecji powiedział, że budownictwo społeczne jest jednym z podstawowych zagadnień, którymi powinny zająć się państwa europejskie. Dodał, że obecny kryzys związany z kredytami mieszkaniowymi w USA pokazał, że budownictwo oparte na formach społecznych jest bardziej odporne na cykle koniunkturalne niż model w którym każdy musi wykupić własny dom na własność. Dodał, że pomimo iż jest stawiana za wzór, Szwecja też boryka się z problemami mieszkaniowymi. Potrzeba aby w ciągu 2 lat powstało 550 tysięcy mieszkań, głównie dla osób młodych. W tym celu państwo wspiera firmy budowlane budujące budynki z mieszkaniami społecznymi. To z kolei jest przyczyną konfliktu między Szwecją a UE, ponieważ organy unijne uważają taką sytuację za nieuprawnioną ingerencję w zasady wolnego rynku.
Sytuację w swoich krajach przedstawili także delegaci z Europy Środkowej i Wschodniej. Elena Karova ze słowackiej organizacji „Prawo do Mieszkania” mówiła o tym jak w jej kraju sprywatyzowano niemal cały zasób mieszkaniowy oraz problemach związanych z reprywatyzacją. Na Słowacji lokatorzy posiadający mieszkania własnościowe i mieszkający w budynkach zreprywatyzowanych nie są równo traktowani. Pierwsi często mają problem z kosztami utrzymania własnego mieszkania, a drudzy są natomiast zastraszani przez kamieniczników windujących czynsze. Jednocześnie na Słowacji udało się zamrozić uwolnienie czynszów, choć nie wiadomo na jak długo. Postulaty ruchu lokatorskiego popierają socjaldemokraci ze współrządzącej partii SMER. Ministerstwo budownictwa (a więc główny organ decyzyjny w zakresie polityki mieszkaniowej) jest jednak opanowane przez ich prawicowych koalicjantów.
Edward Kwaśniewski z Łotwy mówił o tragicznej sytuacji tamtejszych lokatorów wynikającej między innymi z tego że możliwe są tam eksmisje na bruk, a wszystkie główne siły polityczne prowadzą antyspołeczną politykę.
Piotr Ciszewski z WSL, występując również w imieniu Polskiej Unii Lokatorów mówił o występujących w Polsce przypadkach eksmitowania lokatorów do baraków oraz braku polityki mieszkaniowej państwa. Powiedział, że problemy budownictwa mieszkaniowego są obecnie częścią kompetencji ministerstwa infrastruktury i nie znajdują odzwierciedlenia w jakichkolwiek programach społecznych. Poruszył również kwestię dramatycznie kurczącego się zasobu tanich lokali komunalnych na przykładzie Warszawy, gdzie władze dążą do ich stopniowej likwidacji.
W konferencji wziął udział między innymi były premier Danii i przewodniczący Partii Europejskich Socjalistów w Parlamencie Europejskim Poul Nyrup Rassmusen. Skrytykował on między innymi model mieszkalnictwa opierający się głównie na prywatnej własności mieszkań. Dodał, że dziś w obliczu kryzysu ekonomicznego wiadomo już czego nie należy robić – nie można obcinać wydatków socjalnych, w tym na programy mieszkaniowe, ponieważ tylko pogorszy to sytuację obywateli. Stwierdził, że w przyszłości kwestie mieszkaniowe powinny stać się częścią wspólnej polityki Unii Europejskiej. W jego opinii wstępem do wypracowania takiej spójnej polityki mógł być traktat lizboński (traktat konstytucyjny UE). Według Rassmusena rozwój budownictwa jest istotny ponieważ ożywia gospodarkę i tworzy wiele miejsc pracy.
Peter Boelhouwer z Politechniki w Delf (Holandia) przedstawił różne modele mieszkalnictwa stwierdzając, że jego zdaniem model społeczny okaże się w przyszłości bardziej skuteczny od zderegulowanego neoliberalnego. Według niego istnieje kilka podstawowych modeli mieszkalnictwa, stosowanych w Europie ? korporacyjny oparty o pracę (socjalny) (Skandynawia), korporacyjny o pochodzeniu konserwatywnym (Niemcy, Austria), nowoczesny korporacyjny czyli oparty na połączeniu elementów dwóch poprzednich (jego zdaniem nastanie on w przyszłości) oraz śródziemnomorski (Grecja, Włochy) gdzie mieszkalnictwu społecznemu nie poświęca się wiele uwagi, a mieszkalnictwo opiera się o własność prywatną. Omówił też proces prywatyzacji mieszkań następujący głównie na Bałkanach (przykład Słowenii) i w Europie Środkowej. Podał jednak też przykłady zwiększania się zasobu mieszkań społecznych (Finlandia)
Wśród przemawiających znalazła się też Eva-Brit Svenson, europarlamentarzystka Zjednoczonej Lewicy Europejskiej/Nordyckiej Zielonej Lewicy (GUE/NGL), przedstawicielka szwedzkiej Partii Lewicy. Mówiła ona między innymi, że rolą ruchów lokatorskich oraz lewicy jest przeciwdziałanie tworzeniu gett dla osób biednych poprzez dbanie aby w europejskich miastach różne rodzaje mieszkań były przemieszane, a ludzie o różnych dochodach mogli żyć obok siebie. Zaproponowała aby w kwestiach mieszkalnictwa frakcje GUE/NGL, PES i Zielonych w Parlamencie Europejskim odbyły wspólne spotkanie i opracowały wspólne propozycje.
Jean B. Bakole, reprezentujący agendę ONZ HABITAT, zajmującą się mieszkalnictwem mówił, że w obliczu kryzysu okazuje się że nawet większość tych którzy wykupili mieszkania jest tak naprawdę lokatorami borykającymi się z podobnymi problemami. Mówił o problemach emigrantów i przeludnienia miast.
David Orr z CECODHAS ? sieci zajmującej się promowaniem mieszkalnictwa społecznego powiedział, że budownictwo społeczne to nie tylko tanie mieszkania dla potrzebujących, ale także większa wydajność energetyczna, co jest odpowiedzią na problemy zużycia energii czy stanu środowiska naturalnego. Jako przykłady bardzo nieefektywnych systemów mieszkaniowych podał kraje Europy Wschodniej I Wielką Brytanię.
Po konferencji odbyło się nieformalne spotkanie w biurze IUT utworzonym przy Parlamencie Europejskim. Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali też liczne materiały dotyczące budownictwa społecznego.
